Amfibieën 2011

Dit jaar vond de amfibieën trek plaats tussen 10 februari en 5 april. Op 28 avonden werden trekbewegingen waargenomen. Meestal betrof het kleinere aantallen, maar op een paar avonden was er sprake van topdrukte. Als het flink regent, bij een relatief hoge temperatuur, is een massale trek te verwachten. Wij zorgen ervoor tijdig op de dijk te zijn en meerdere keren een traject te inspecteren. Ieder aangetroffen diertje wordt overgezet en geteld. Elk jaar kunnen we ons vervolgens een beeld vormen van de trekbewegingen op bepaalde dijkvakken.
Ons aandachtsgebied betreft de Lekdijk tussen Lexmond en Everdingen (tot het Fort) en drie locaties in en rond Leerdam Industrieweg en Horndijk in Leerdam en het Lingedijkvak Leerdam – Kedichem. Onze werkgroep telt 22 vrijwilligers. Vrijwel gelijk verdeeld tussen de Linge- en Lekregio.
Jarenlang noteren van trekgegevens heeft ons geleerd, dat vaak op drie of vier avonden massale trek voorkomt. Nu hadden wij er vijf 12%, 11%, 10%, 22% en 9%.Voor het dijkvak Lexmond – Everdingen zijn per soort de volgende onbeschadigde aantallen geteld.1752 padden ; 621 kleine salamanders ; 236 bruine kikkers ; 30 heikikkers en 34 kamsalamanders.
Hierbij moet worden aangetekend, dat veel meer diertjes de dijken zullen zijn overgetrokken; een veelvoud van 5 wellicht. Wij zijn namelijk niet de hele nacht op de dijk, maar enige uren op de avond. Als het blijft regenen, zal de trek de hele nacht doorgaan. Gelukkig is er dan geen of weinig verkeer. Dood van de weg geraapt werden, 411 padden, 144 kleine salamanders, 25 bruine kikkers, 3 heikikkers en 3 kamsalamanders. Uitval is vrijwel niet te voorkomen. Zelfs een beperkte autocapaciteit, maakt een flink aantal slachtoffers. De trage padden en salamanders zijn dan nog eens extra in het nadeel, omdat zij soms enige minuten nodig hebben een weg over te steken. Koelt het wat af, dan stoppen ze vaak, of keren zelfs om maar dat gaat ook erg traag. Kikkers zijn meestal met een paar flinke sprongen aan de overkant.Voor de regio Leerdamtelden wij levend 929 padden, 165 kleine salamanders, 283 bruine kikkers, 27 heikikkers en geen kamsalamanders.
Helaas ook veel dode diertjes : 471 padden, 42 kleine salamanders, 104 bruine kikkers en 3 heikikkers.Totaal telden wij dus 5283 amfibieën, waarvan toch nog erg veel door het verkeer omgekomen diertjes. Het laat zich raden, dat de verhoudingen nog heel anders komen te liggen als wij niet regen, wind en verkeer trotseren op de dijk.

Overzicht van de afgelopen jaren.
Klik op  voor informatie op de onderstaande soorten

               Padden      kleine salamanders   bruine kikkers   heikikkers    kamsalamanders

2010       2499                   1550                           298                  47                   43

2009       1278                   1319                           165                  53                   36

2008       1545                    451                            163                  24                   35

2007       1380                    487                             90                     5                   41

2006       1909                    934                             90                   13                   37

2005       2840                    428                           194                    51                    5

2004       1359                    697                             83                    23                  10

2003       1394                    580                             77                    28                    2

2002       1525                    322                             85                    23                  17

2001       1927                  1243                           142                    32                   91

2000       1224                    429                             91                    19                   75

1999       1191                    575                           138                    32                 101

noot :  tot 2009 hebben de cijfers betrekking op de regio Lekdijk. Vanaf 2009 Lekdijk en regio Leerdam.

Gezien het bovenstaande beeld, blijven onze amfibieën het in de Vijfheerenlanden redelijk doen.

De aantallen per soort kunnen hier en daar wat afwijken van andere jaren, maar dat kan komen door externe omstandigheden. Bijvoorbeeld een strenge vorstperiode, werkzaamheden in of bij de biotopen (dijkversteviging).
Ook kunnen we een deel van de trek hebben gemist (onverwachte trek zeer vroeg in het seizoen ; trek laat in de avond of nacht). Dit jaar telden we beduidend minder kleine watersalamanders. Bruine kikkers (trekken later in het seizoen) troffen we dit jaar juist veel meer aan dan gewoonlijk. Diverse instanties scheppen voorwaarden tot uitbreiding en verbetering van biotopen. Met name een kwetsbare soort als de kamsalamander profiteert hiervan.
Met de gemeente Leerdam hebben wij ook in 2011 overleg gevoerd, over te nemen maatregelen tegen uitval door verkeer, op een aantal wegvakken. Dit constructieve overleg heeft wederom geresulteerd in een plan van aanpak. Twee (lange) dijkvakken en een weg werden voor verkeer afgesloten. De hekken werden geplaatst als amfibieën trek te verwachten was. Daartoe is een protocol afgesproken. Bewoners mogen uiteraard door de afzetting en zij zijn geïnformeerd over de afsluitingen. Het overige verkeer werd omgeleid.  De drie locaties zijn vastgesteld, omdat bekend is, dat daar veel amfibieën trekken, maar ook velen door autowielen de overkant niet bereiken. Diverse inwoners van Leerdam hebben positief gereageerd op informatie, die door de gemeente en de media is verstrekt. Sommigen hebben aangeboden mee te willen helpen bij de “paddentrek”.
In 2009 zijn we beperkt begonnen met overzetten in de regio Leerdam. In 2010 zijn de activiteiten, door de inzet van meer vrijwilligers, sterk uitgebreid en dit jaar hebben we dat kunnen voortzetten. Ook dit jaar mochten wij een aantal meldingen van ringslangen ontvangen uit de omgeving van Leerdam en Schoonrewoerd.
Waarnemingen uit de Vijfheerenlanden van heikikkers, kamsalamanders en ringslangen zien wij ook in 2012 graag tegemoet!
Tot slot wil ik onze enthousiaste werkgroepleden bedanken voor hun grote inzet!

Eduard Polfliet (coördinator amfibieënwerkgroep)
Tel.       :   0347 – 372269
e-mail  :  E. Polfliet

 

Webcam ooievaarsnest